စကြဝဠာ သက်တမ်း တစ်စက္ကန့်လောက် ရောက်တဲ့ အခါမှာ ပရိုတွန် နဲ့ နျူထရွန်တွေ တည်ငြိမ်လာပြီး အက်တမ်တွေ စတင် ဖြစ်ပေါ် လာပါတယ်။ ဒီ အက်တမ်တွေဟာ အီလက်ထရွန်တွေကိုတော့ ဆွဲယူပြီး ထိန်းထားနိုင်စွမ်း မရှိကြ သေးပါဘူး။
Black hole တွင်းနက် တစ်ခုနဲ့ နျူထရွန် ကြယ်နဲ့ တိုက်မိ ခဲ့ကြရင် တွင်းနက်က နျူထရွန် ကြယ်ကို အပြိးပိုင် ဝါးမြို ပစ်လိုက်ဖို့ အချိန် နှစ် စက္ကန့်ပဲ ကြာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
Magnetar ခေါ်တဲ့ သံလိုက်ကြယ် တစ်လုံးကနေ ထုတ်လွှတ်တဲ့ လျှပ်စစ်သံလိုက် စွမ်းအင်ဟာ လူတစ်ဦးကို စက္ကန့်ပိုင်း အတွင်း အငွေ့ပျံ သွားအောင် အားပြင်းပါတယ်။
အခုအထိ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့သမျှ ထဲမှာ အကြီးဆုံး ဖြစ်တဲ့ နြူထရွန် ကြယ် (Neutron star) တစ်လုံးကို သိပ္ပံ ပညာရှင်များ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီ နြူထရွန် ကြယ်ဟာ သူ့ရဲ့ အဖော် ကြယ်ကို ဝါးမြို စားသုံးရင် အခုလို အကြီး ဆုံး နြူထရွန်ကြယ် ဖြစ်လာရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီ ရဲ့ ဗဟိုနားမှာ ပိုးသတ်ဆေးရည် အဖြစ် အသုံးပြုတဲ့ အရက်ပျံ မော်လီကျူးတွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ထားတယ်လို့ သိပ္ပံ ပညာရှင် များက တင်ပြ ထားကြပါတယ်။ အခု ရှာတွေ့ခဲ့တဲ့ အရက်ပြန်ဟာ… Read More »မစ်ကီးဝေး ဗဟိုနားမှာ အရက်ပြန် ရှာတွေ့
မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီရဲ့ ဗဟိုမှာ နေအစင်း ၄ သန်းလောက်နဲ့ ညီမျှတဲ့ ဒြပ်ထုရှိတဲ့ ဧရာမ black hole ကြီး တစ်လုံး ရှိပါတယ်။ ဒီ မဟာတွင်းနက် ကြီးကို အလွန် နီးကပ်စွာ ပတ်နေတဲ့ ကြယ်တစ်စင်းကို ပညာရှင်တွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီ ကြယ်ဟာ တွင်းနက်ကြီးနဲ့ အလွန် နီးကပ်ရုံ မကပဲ အလွန် လျှင်မြန်တဲ့ အရှိန်နှုန်း နဲ့လဲ ပတ်နေပါတယ်။
Neil DeGrasse Tyson ရဲ့ Astrophysics for the People in a Hurry စာအုပ် ဘာသာပြန် အပိုင်း (၃) မှာတော့ ဖိုတွန် တွေကနေ ပရိုတွန် နဲ့ နျူထရွန် တွေ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ အကြောင်းကို ဆက်လက် တင်ပြ ထားပါတယ်။
ကြယ်တွေရဲ့ ဒြပ်ထုကို ချိန်ခွင်ပေါ် တင်ပြီး တိုင်းဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒီတော့ ရူပဗေဒ ပညာရှင် တွေဟာ ကြယ်တွေရဲ့ ဒြပ်ထုကို သိဖို့ သင်္ချာနည်းနဲ့ တွက်ချက်နိုင်ဖို့ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေ ကြရပါတယ်။
Neil DeGrasse Tyson ရဲ့ Astrophysics for People in a Hurry စာအုပ်ဟာ အရောင်းရဆုံး Best Seller တစ်အုပ် ဖြစ်ပါတယ်။ အပိုင်း ၂ မှာတော့ စကြာဝဠာရဲ့ သက်တမ်း ၁ စက္ကန့်ရဲ့ အပုံ ၁ ထရီလီယံပုံ တစ်ပုံ ကာလမှာ ဘာတွေ ဖြစ်ခဲ့သလဲ ဆိုတာ တင်ပြ ထားပါတယ်။
အခန်း (၁) အကြီးကျယ်ဆုံးပုံပြင် စကြာဝဠာရဲ့ မူလအစက လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁၄ ဘီလီယံ ခန့်က စခဲ့တာပေါ့။ တစ် ဘီလီယံမှာ သန်း ၁၀၀၀ ဆိုတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်သန်း ၁၄,၀၀၀ ခန့်ကပေါ့။ … Read More »လူတိုင်းအတွက် စကြာဝဠာ – အပိုင်း (၁) | Astrophysics for People in a Hurry by Neil DeGrasse Tyson
J1144 မဟာတွင်းနက် ကြီးဟာ ၁ စက္ကန့်ကို ကမ္ဘာ တစ်လုံးစာ ပမာဏ ရှိတဲ့ ဒြပ်ထုတွေကို ဝါးမျို စားသုံး နေပါတယ်။
မားစ် ခေါ် အင်္ဂါဂြိုဟ်မှာ တချိန်က ကြီးမားတဲ့ ပင်လယ်ကြီး တစ်ခု ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီ ပင်လယ်ကြီး ဟာ မားစ် ရဲ့သံလိုက်စက်ကွင်း ပျောက်ကွယ် သွားမှု နဲ့အတူ ပျောက်ဆုံး သွားခဲ့ ရပါတယ်။